Stetoskopy są jednymi z najstarszych przyrządów diagnostycznych. Towarzyszące lekarzom przez kilka stuleci, stały się niemalże atrybutem zawodu medyka, doskonale znanym i rozpoznawalnym na całym świecie. Skąd się wzięły stetoskopy? Jaka jest ich historia? I dlaczego, przez tyle lat rozwoju medycyny, zmieniły się w tak niewielkim stopniu?
Proste i skuteczne przyrządy medyczne
Stetoskopy są jednymi z tych przyrządów medycznych, które od samego początku swojego istnienia, aż do dzisiaj zmieniły się jedynie w stosunkowo niewielkim stopniu. Podobną ścieżkę ewolucji przeszła m. in. część narzędzi chirurgicznych, podstawowe wersje opatrunków (bandaże) czy środki dezynfekujące. Główną przyczyną, dla której stetoskopy (jak dotąd) oparły się dynamicznemu rozwojowi technologii, jest nie tyle ich przeznaczenie, co stawiane przed nimi wymagania.
Od samego początku stetoskop był prostym i łatwym w obsłudze przyrządem diagnostycznym służącym do osłuchiwania klatki piersiowej pacjenta, ze szczególnym uwzględnieniem serca oraz płuc. Musiał być niewielki, lekki i umożliwiać bezproblemowe przenoszenie w torbie lekarskiej. Aby zachować swoją popularność i dostępność, stetoskop musi być również przyrządem tanim, co również wyklucza wszelkie technologiczne komplikacje i cyfrowe innowacje.
Stetoskopy na przestrzeni dziejów
Pierwsze stetoskopy pojawiły się na początku XIX wieku za sprawą francuskiego lekarza René Laennec’a. Początkowy projekt pochodzący z 1816 roku zakładał, iż będzie to prosta, drewniana słuchawka w kształcie rurki, albo raczej trąbki, o płaskim zakończeniu umożliwiającym wetknięcie jej końcówkę do ucha. W tym kształcie stetoskop przetrwał nieco ponad 20 lat, ponieważ w 1840 niejaki Golding Bird połączył tubę nasłuchową z wkładaną w ucho końcówką za pomocą elastycznej rurki.
Pierwsze stetoskopy dwuuszne, a więc takie, jaki znamy obecnie, powstały już w 1851 roku za sprawą irlandzkiego lekarza Arthura Leareda. Konstrukcję tę udoskonalił następnie George Cammann, zapewniając lekarzom na całym świecie przyrząd diagnostyczny oferujący niemałe – jak na owe czasy – możliwości. Projekt dwuusznego stetoskopu udoskonalony przez George’a Cammann’a okazał się tak dobry, że przetrwał niemal 110 lat, po drodze przechodząc jedynie nieznaczne modyfikacje. Prawdziwą rewolucją był dopiero pomysł amerykańskiego kardiologa niemieckiego pochodzenia – David Littmann’a – który zaproponował niezwykle innowacyjne rozwiązanie, jakim było wyposażenie końcówki stetoskopu w specjalną membranę akustyczną.
